Jesteś osobą gnębioną w szkole? Doświadczasz przemocy ze strony rówieśników? A może ktoś wśród Twoich znajomych czuje się ofiarę gnębienia i szuka pomocy? Przyczyn prześladowania jest wiele. Jeśli oprawca znalazł sobie ofiarę to wymyśli zawsze powód, żeby ją gnębić, a potem wciągnąć w to gnębienie różne osoby. Aija Mayrock, autorka książki "Przemoc podręcznik przetrwania dla nastolatków" pisze, że:

 "Rzeczy, z powodu których dzieci bywają gnębione: są chude/grube, wyglądają staro/młodo/dziwnie, dużo chorują, są niepełnosprawne, dostaję dobre/złe oceny, miejsce zamieszkania, ubiór, kolor skóry, kraj pochodzenia, wyznawania religia, rodzice/brat/siostra, biedna/bogata rodzina, osoba niepełnosprawna w rodzinie, zbyt wysoki/niski wzrost, specjalna ścieżka edukacyjna, dziecko często się złości, nie umie się dogadywać z innymi, jest homoseksualne, jest transpłciowe, chód, zazdrość, brak powodu."

Przemoc rówieśnicza to zjawisko złożone, ponieważ dokonuje się w różnych miejscach, w różnych światach (realnym, online), dotyczy nie tylko sprawcy i ofiary, ale biernych obserwatorów, którzy swoim milczeniem aprobują zachowanie gnębiciela. Rozważając ten problem, musimy zastanowić się, co składania sprawcę do takiego zachowania. Jerzy Pilch, polskich publicysta, pisał, że "ranią – poranieni; upokarzają – upokorzeni; zdradzają – zdradzeni". Oczywiście nigdy nie możemy usprawiedliwić przemocy jednego człowieka wobec drugiego, ale powinniśmy się zatrzymać się i zastanowić, dlaczego młodzi ludzi stosują przemoc wobec rówieśników. Czy stosowana przemoc jest świadoma? Czy stanowi umyślne działanie? W jakie grupie wiekowej się dokonuje? Czy osoby dorosłe, które są świadkami tych zdarzeń reagują, czy pozostawiają je własnemu obrotowi? Przemoc rówieśnicza może przybierać różne formy, ale zawsze jest przemocą, która nie może być akceptowana. Okres dojrzewania to szczególny czas kiedy młode osoby potrzebują akceptacji grupy rówieśniczej. Odrzucenie, gnębienie, szykanowanie sprawia, że młode osoby czują się beznadziejnie. Kiedy szukają wsparcia, a go nie otrzymują, utwierdzają się tylko w beznadziejności sytuacji. Mayrock, która przez wiele lat doświadczyła przemocy ze strony kolegów i koleżanek, napisała poradnik dla młodych osób, w którym opisuje jakich form gnębienia doświadczyła, co wtedy czuła, na czyją pomoc mogła i nie mogła liczyć, jaki zasięg miało gnębienie, w jaki sposób udało jej się odciąć od gnębicieli, i w końcu jak udało jej się odzyskać wiarę w to, że jest wartościowym i wyjątkowym człowiekiem. 

Czym właściwie jest gnębienie?

"Gnębienie to niepożądane, agresywne zachowanie. Zachowanie to wynika z przewagi jednej osoby nad drugą. Przewaga ta może wiązać się z siłą fizyczną, dostępem do krępujących informacji lub popularnością. Zachowanie to musi wydarzyć się więcej niż raz i mieć możliwość kontynuacji. Przykładami gnębienia są groźby, plotki, ataki fizyczne lub werbalne, a także celowe działanie kogoś z grupy".

Gnębienie może przejawiać się poprzez przezywanie, dokuczanie, celowe wykluczenie, niszczenie czyiś rzeczy, używanie przemocy fizycznej lub werbalnej. Osoba, która doświadcza przemocy, często zadaje sobie pytanie: dlaczego ja? Co jest we mnie takiego, co sprawia, że "denerwuję" gnębiciela? Powodów może być wiele, ale czasami zupełny przypadek może sprawić, że padło na tę, a nie inną osobę. 

"Prześladowanie to nigdy nie jest twoja wina" - Gay Abel-Bey

Mayrock daje wskazówki oraz proponuje konkretne strategie przetrwania, wskazuje do kogo zwrócić się o pomoc, jak reagować i przerwać przemoc. Ważne, aby odzyskać wiarę w siebie, ponieważ nasze lęki wpływają na oceny, pewność siebie, a ostatecznie na nasze szczęście. 

Sześć kroków wg Mayrock w kierunku odzyskania własnego, prawdziwego Ja to: uwierzenie w siebie, zaakceptowanie siebie i swojej kreatywności, uwierzenie w to, w co naprawdę się wierzy, robienie to, co się kocha, działanie krok po krok. Autorka podaje również konkretne formy pomocy. Podaje powody, dla których warto porozmawiać z rodzicami lub innymi dorosłymi, którzy mogą nam pomóc. Proponuje działania i sposoby myślenia, które pozwolą na kontrolowanie lęków i obaw. W jednym z rozdziałów czytamy o scenariuszach bitewnych, czyli tworzeniu planu bitwy, aby lepiej radzić sobie z gnębieniem, np. w szkole. Przypomina, że o bezpieczeństwo musimy dbać w różnych sytuacjach, pamiętając o zasadach bezpieczeństwa np. podczas imprezy u znajomej/ego. 

Jeden z ostatnich rozdziałów poświęca cyberprzemocy, która może przebrać różne formy począwszy od szykanowania, wyśmiewania, publikowania poniżających zdjęć, podszywania się pod inną osobę, uwodzenia, po wykluczenie z internetowej społeczności. Stalking, trollowanie, flaming, grooming, phishin, spoofing, happy-slapping to pojęcia, które jeszcze 20 lat temu były nam obce. Akty cyberprzemocy, które wykorzystują różne technologie informacyjne czy komunikacyjne, przyjmuje różne oblicza. I nawet ogromny dystans pomiędzy sprawcą a ofiarą nie ma tutaj znaczenia. Sprawca może działać w dowolnym czasie, a ofiara nie może uciec. 

Poradnik Mayrock jest dedykowana dla  młodych osób, ale powinien stanowić obowiązkową lekturą dla dorosłych, szczególnie rodziców, nauczycieli i innych osób, którzy współpracują z młodzieżą. 

Ocena: Bardzo dobra 

Wydawnictwo: Mamania

Książka można kupić TUTAJ

źródło cytatów: "Przemoc podręcznik przetrwania dla nastolatków. Szkoła. Internet. Rówieśnicy" Aija Mayrock