Mamy to! Iza Jąderek - psycholożka, psychoterapeutka, seksuolożka i edukatorka seksualna napisała dla nastolatków rewelacyjny poradnik o dojrzewaniu bez tabu i cenzury. Dlaczego tak mnie to cieszy? Większość dobrych książek o tej tematyce została zapożyczona z innych krajów. Oprócz książek Barbary Pietruszczak, która napisała dwa poradniki o ciałopozytywnym dorastaniu dla dziewczynek i chłopaków, brakowało polskiego poradnika, który w sposób całościowy podchodzi do tematu.

Czytając poradnik zastanawiałam się dla jakiego wieku będzie ona najbardziej odpowiednia. Pierwsze rozdziały omawiają podstawowe zagadnienia dotyczące fizycznych zmian oraz funkcjonowania i budowy narządów płciowych, czyli są odpowiednie już dla dzieci, które dopiero wkraczają w okres dojrzewania i chcą dowiedzieć się o nich wcześniej. Kolejne rozdziały omawiają zagadnienia dotyczące płci, tożsamości, relacji, zakochania, bezpiecznego seksu, rodzicielstwa i są bardziej odpowiednie dla starszych nastolatków. Myślę sobie, że w obliczu łatwego dostępu do nierzetelnych treści z zakresu ludzkiej seksualności (np. wszechobecnej pornografii) warto, aby dziecko miało dobrego "przewodnika" w postaci dorosłego, książki, którzy poprowadzą je ku dorosłości. Jako rodzic poleciłabym poradnik Izy Jąderek jako drugą książkę (na start wybrałabym prostszą). Zdaję sobie jednak sprawę, że jesteśmy różni. Jedną z opcji jest wspólne czytanie książki z dzieckiem i danie mu czasu na lekturę kolejnych rozdziałów, kiedy będzie na to gotowe. 

Autorka rozpoczyna książkę od wstępu, w którym opisuje swoje własne doświadczenia związane z pokwitaniem. Celem Izy Jąderek jest oddanie w ręce nastolatkowi takiego poradnika, który będzie służył mu przez lata i będzie rzetelnym źródłem wiedzy na temat dorastania, tożsamości, pierwszych kontaktów seksualnych, zdrowia seksualnego. Iza Jąderek nie tabuizuje omawianej tematyki. Przeciwnie, pisze o niej prosto, nie stygmatyzując, nie oceniając. Autorka obala i walczy ze stereotypami dotyczącymi płciowości. Wiedza zawarta w poradniku została przedstawiona w sposób zgodny z aktualną i najnowszą wiedzą. Lektura może być również lekcją otwartości i tolerancji oraz poszerzenia horyzontów myślowych. 

Książka jest podzielona na dziewięć rozdziałów.  

• Moje ciało. Jak są zbudowane narządy płciowe?

„Na końcowym odcinku pochwy, czyli przy jej ujściu, zwykle - ale nie zawsze - znajduje się fałd błony śluzowej, który otacza wejście do pochwy. ... Ten fałd błony śluzowej był kiedyś nazywany błoną dziewiczą. Nikt już tak nie powinien mówić. To określenie nie jest prawidłowe i nie będziemy go używać. Dlaczego? Po co podkreślać, czy ktoś ma już pierwszy seks za sobą, czy nie? Seks to nie jest egzamin i niczego nie trzeba udowadniać. Seks to również nie są wyścigi i nie musisz się z niczym spieszyć ...".

Część poświęcona budowie zewnętrznych i wewnętrznych narządów płciowych. Z niej dowiemy się jak zbudowane są poszczególne części ciała, poznamy prawidłową terminologię płciową.  

• Dojrzewanie. Jak zmienia się moje ciało?

„Proces dojrzewania odnosi się do wszystkich, a jednak każdy przeżywa go w wyjątkowy, indywidualny sposób. Nie ma nikogo dokładnie takiego samego jak Ty. ... Ta różnorodność i indywidualność czyni dojrzewanie czymś szczególnym i niezwykle ważnym dla nas".

Rozdział o hormonach, zmianach fizycznych i emocjonalnych, które zachodzą podczas dojrzewania, o różnicach w dojrzewaniu chłopaków i dziewcząt. Znajdziemy tutaj informacje o miesiączce, polucjach, wyborze pierwszego stanika, środkach higieny intymnej. 

•  Tożsamość, relacje i emocje. Jak zrozumieć siebie i innych?

„Nie powinno się oceniać uczuć, wartościować ich, zastanawiać się, które są lepsze, a które gorsze. Nie jest nigdzie powiedziane, co powinno się czuć w określonym momencie. Nie można też zdecydować o tym, że będzie się czuło coś innego lub że przestanie się czuć cokolwiek. Nie ma podziału na emocje bardziej dziewczęce i bardziej chłopięce. One dotyczą każdego w każdym wieku. Niezależnie od płci".  

Część poświęcona zmianom psychicznym, emocjom i uczuciom oraz sposobom radzenia sobie ze złością. Dowiemy się o tym, w jaki sposób budować trwałe relacje, jak stawiać własne granice, czym są stereotypy płciowe. 

• Tożsamość płciowa i seksualna. Kim jestem i kto mi się podoba?

„W szkole, na podwórku, w rodzinie jeśli widzimy pary, najczęściej jest to chłopak + dziewczyna, kobieta + mężczyzna. Widać to w teledyskach, kiedy chłopaki śpiewają o dziewczynach. Rodzice najczęściej są różnej płci, a w telewizji i gazetach można zaobserwować powtarzalny wzorzec bliskiej, intymnej, różnopłciowej relacji. Nawet w baśniach i filmach księżniczki czekają na księcia i to właśnie z nim biorą ślub. Dość łatwo pomyśleć, że tak powinno być, że tylko to jest normalne i że wszystkie chłopaki zakochują się w dziewczynach. A wszystkie dziewczyny oglądają się tylko za chłopcami. Do takiego wzoru łatwo się przyzwyczaić i trudno wyobrazić sobie, że może być inaczej. A jednak rzeczywistość jest zdecydowanie bardziej zróżnicowana". 

Rozdział o tożsamości psychicznej, orientacjach seksualnych, heteronormie, i tym co jest normalne i w porządku. Poznamy znane osoby transpłciowe oraz przeczytamy na czym polega zjawisko "wyjścia z szafy". 

•  Flirt, zakochanie i inne (nie)szczęścia. Jak przychodzi pierwsza miłość?

„Takie sprawy jak "chodzenie", dotyk, pocałunek powinny być zawsze uzgodnione. Możesz zapytać, możesz napisać kartkę, możesz wysłać wiadomość. I zobaczysz, jaka będzie odpowiedź. Kiedy już będziecie pewni/pewne, jak można nazwać waszą relację, wtedy rozpocznie się zupełnie nowy etap: poznawania się, randkowania, trzymania się za ręce, pocałunków i bliskości".

Z tej części nastolatek dowie się czym jest flirt, zakochanie i miłość, jak buduje się intymność i bliskość w związku, czym jest  podniecenie, necking czy petting. 

• Seks (możliwie) bezpieczny. Jak to robić z głową?

„Podczas wzajemnych pieszczot osoby wydają różne dźwięki: głośniej oddychają, mruczą, wzdychają a nawet krzyczą".

Rozdział o pierwszych kontaktach seksualnych, antykoncepcji, infekcjach przenoszonych drogą płciową.

• Ciąża, poród i rodzicielstwo. Skąd się biorą dzieci?

„Jajeczko nie czeka biernie na odpowiedni plemnik. Jest ono dość wymagające i samo decyduje, który plemnik wpuści do środka".

Ta część poświęcona rodzicielstwu. Opisuje proces zapłodnienia oraz poród. Wskazuje na inne sposoby zajścia w ciążę, kiedy pojawiają się problemy. Znajdziemy tutaj informacje o różnych rodzajach i typach rodzin oraz o prawie aborcyjnym obowiązującym w Polsce. 

• Higiena i zdrowie. Jak dbać o swoje ciało?

„Mastka to mieszanka flory bakteryjnej organizmu i łoju, czyli wydzieliny gruczołów łojowych".

Rozdział o tym, jak dbać o higienę narządów płciowych, podczas dojrzewania, miesiączki i w trakcie polucji. Gdzie i do kogo zwrócić się o pomoc kiedy zaobserwujemy niepokojące objawy w okolicy układu płciowego. Opisano jak wygląda wizyta u lekarza specjalisty (ginekologa i urologa). 

• Świat wirtualny. Jak zachować bezpieczeństwo w Internecie?

„W sieci każdy może natknąć się na osoby, które nie są tym, za kogo się podają, oraz materiały, których nie będzie rozumiał lub które nie będą dla niego przeznaczone. Nie każdy korzysta z Internetu w sposób właściwy i nie każdy opublikowany materiał jest rzetelny i dobry".

Część o tym, jak poruszać się mądrze w sieci. Poznamy dobre praktyki, czyli tzw. netykietę. Znajdziemy tutaj porady dotyczące bezpieczeństwa w Internecie. Dowiemy się czym jest pornografia i w jaki sposób prezentuje ludzką seksualność.

Każda część zakończona słowniczkiem, miejscem na notatki, pytaniami sprawdzającymi wiedzę oraz pytaniami, które mają skłonić czytelnika do zastanowienia się i refleksji.

• „Czy sądzisz, że ma znaczenie, jak nazywamy nasze narządy płciowe? 
• Jak opinie innych mogą wpływać na twój sposób myślenia o ciele, kiedy zaczyna się ona zmieniać?
• Dlaczego warto mówić, że krew jest czerwona, a nie niebieska?
• Jak sądzisz, jak może wpływać na chłopców powstrzymywanie łez i smutku?
• Jak sądzisz, co może czuć osoba homoseksualna, biseksualna lub transpłciowa, która doświadcza odrzucenia i krzywdzenia ze strony innych?
• Chłopcy częściej dotykają swoich narządów płciowych w celu osiągnięcia przyjemności, dziewczynki zdecydowanie rzadziej. Jak sądzisz, dlaczego?
• Jak uważasz, czy i dlaczego warto poczekać z decyzją o seksie?
• Jak sądzisz, dlaczego ważne jest, aby każdy samodzielnie mógł podjąć decyzję o tym, czy i kiedy będzie rodzicem?
• Jak twoim zdaniem może wpływać na dziewczynkę świadomość, że jej rodziny nie stać na podstawowe środki higieny?"

Wygodny format, ciekawa kolorystyka i ilustracje. Na końcu poradnika znajduje się wykaz ważnych kontaktów (telefonów zaufania, przydatnych stron).

TUTAJ możesz kupić książkę w formie papierowej lub e-book.

Wydawnictwo: Słowne

Ocena: Świetna

źródło cytatów: „Zmieniam się, co się ze mną dzieje podczas dojrzewania"